سالروز ازدواج پیامبر اسلام (ص) و حضرت خدیجه (س) مبارک

سالگرد ازدواج پیامبر اسلام و حضرت خدیجه

دهم ربیع الاول سالروز ازدواج حضرت محمد مصطفی (ص) و حضرت خدیجه (س) تهنیت باد.

امروز دهم ربیع‌الاول سالروز پیوند آسمانی حضرت خدیجه کبری سلام الله علیها و حضرت ختمی مرتبت حضرت محمد مصطفی صلوات الله علیه است.

ابوطالب در مراسم ازدواج پیامبر اسلام و خدیجه که در حضور خویلد (پدر خدیجه) و عمرو بن اسد (عموی خدیجه) برگزار شد، خطبه ازدواج را چنین خواند: «سپاس پروردگار کعبه؛ او که ما را از نسل ابراهیم و فرزندان اسماعیل قرار داد و در حرم امن خود ساکن ساخت. او ما را حاکمان خود قرار داد و به سرزمینی که در آن هستیم، برکت بخشید. فرزند برادر من (محمد بن عبدالله) کسی است که هیچ مردی از قریش همسان و همسنگ او نیست، از همگان برتر است و در بین آفریدگان خداوند همتایی ندارد. او اگر چه مال و دارایی چندانی ندارد، ولی مال همچون سایه‌ای گذرا و نابود شونده است. آنچه مهم است این است که او به خدیجه اشتیاق دارد و خدیجه نیز به او مشتاق است. پس او را به ازدواج محمد در آورید و مهریه او بر عهده من است؛ هر مقدار و هر وقت که درخواست کنید تقدیم‌تان می‌کنم و سوگند به پروردگار این خانه (کعبه) که محمد (از نعمت‌های خداوند) بهره‌ای فراوان دارد؛ دین او همه جا گسترده شده و بینش (نظر) او کامل و بدون عیب است». (بحارالانوار، ج ۱۶، ص ۵ --- مناقب آل ابیطالب الصحیح من سیرة النبی، ج ۲، ص ۱۱۰).

القاب حضرت خدیجه علیهاالسلام

حضرت خدیجه علیهاالسلام از زنان قریش بود و علاوه بر کثرت اموال و املاک، به عقل و کیاست نیز بر دیگران برتری داشت و در آن زمان او را «طاهره»، «مبارکه»، «سیده نسوان» و «ملکه بطحاء» می‌نامیدند.

القاب هر شخص بر گرفته از اوصاف و رفتار اوست که بخوبی می تواند نشانگر و بیانگر شخصیت او باشد. حضرت خدیجه نیز از این امر مستنثی نیست، القابی برای او ذکر شده است که نشانگر عظمت و رفعت او است:

1ـ طاهره

زرقانی گوید: «...و کانت تدعی فی الجاهلیّة بالطّاهرة لشدّة عفافها؛ خدیجه در دوران (تیره) جاهلیت به خاطر شدّت عفافش طاهره و پاکیزه خوانده می شد» (شرح المواهب، اللدنیّه، زرقانی، ج 1، ص 199) و یکی دیگر از نویسندگان اهل سنّت می گوید: «و کانت فی الجاهلیّة الطّاهرة؛او (خدیجه) در دوران جاهلیت پاک و طاهر بود» (هیثمی، مجمع الزوائد، ج 9، ص 218).

2ـ سیده زنان قریش

یکی از دانشمندان اهل سنّت می نویسد: «و کانت تسمّی سیّدة نساء قریشٍ؛ خدیجه سیده زنان قریش نامیده شده بود» (شرح المواهب، همان، ج 1، ص 199).

در آخرین لحظات که در بستر مرگ افتاده بود گریه می کرد. اسما به او گفت: «اتبکین و انت سیّدة نساء العالمین و انت زوجة النّبیّ و مبشّرةٌ علی لسانه بالجنّة؛ آیا گریه می کنی؟ در حالی که شما سرور زنان عالمیان(زمان خود) و همسر پیامبر هستی، و بر زبان نبی بشارت بهشت داده شده ای» (الانوار الساطعة، همان، ص 351).

3ـ مبارکه

مبارکه که به معنای بالندگی و نیک بختی و افزایش آمده است.و راغب این چنین معنی می کند: «اصل البرک صدر البعیر ـ و البرکة ثبوت الخیر الالهی فی الشی ء» (مفردات راغب اصفهانی، تهران نشر الکتاب، 1404، ص 44 و ر.ک: تاج العروس واژه برک و لسان العرب).

این لقب پیش از ولادت آن بانو بر زبان خداوند متعال خطاب به مسیح آمده است آنجا که نشانه های پیامبر خاتم را ترسیم می کند، می فرماید: «نسله من مبارکةٍ و هی ضرّة امّک فی الجنّة؛ نسل او (پیامبر خاتم) از (بانوی) مبارکه است که او همدم مادرت(مریم) در بهشت است» (بحار، همان، 21، ص 352؛ کحل البصر، محدث قمی، چاپ بیروت، ص 70).

4ـ صدّیقه خدیجه

صدیق که به معنای راستگویی و با راست بودن گفتار و عقیده است، از دیگر القاب آن بانوی با عظمت است. قرآن کریم می فرماید: «و الذین آمنوا باللّه و رسوله اولئک هم الصدیقون؛ و کسانی که به خدا و پیامبر او ایمان آورده اند، آنان همان راستگویانند» (سوره حدید، آیه 19).

 

این آیه می گوید: کسی که ایمان واقعی به خدا و رسولش داشته باشد جزء صدیقین است. یقیناً حضرت که دوّمین مسلمانی است که به پیامبر اکرم(ص) ایمان آورده است مصداق این آیه شریفه است و همچنین مصداق آیه ذیل نیز می باشد که می فرماید: «و من یطع اللّه و الرسول فاولئک مع الّذین انعم اللّه علیهم من النبیّین و الصدّیقین و الشّهداء و الصّالحین و حسن اولئک رفیقاً؛ و هر که از خدا و پیامبرش فرمان برد همراه کسانی خواهد بود که خدا به آنان نعمت ارزانی داشته است همچون پیامبران و صدّیقان و شهیدان و شایستگان و اینان چه نیکو رفیقانند» (سوره نساء، آیه 69).

در فرازی از زیارت نامه پیامبر اکرم(ص) می خوانیم: «السّلام علی ازواجک الطّاهرات الخیرات، امّهات المؤمنین،خصوصاً الصّدیقة الطاهرة...خدیجة الکبری امّ المؤمنین...؛ سلام بر همسران پاک نیکو کردارت که مادران مؤمنین هستند به ویژه بر آن بانوی صدیقه پاک (سرشت) خدیجه کبری مادر مؤمنین باد» (بحارالانوار، ج 100، ص 189).

در ذیل جملات فوق به صفت و لقب دیگری از آن بانو اشاره شده است که عبارت است از «خدیجه کبری» بانوی ارجمند که او را بخاطر ژرف نگری و درست اندیشی و پاک منشی و آراستگی به ارزش های والای انسانی به این نام خوانده اند چرا که او در شرایطی بود که پیامبر در تدبیر امور و ساماندهی شؤون و در همه ابعاد زندگی اجتماعی و سیاسی او را به عنوان وزیر و معاون و مشاور بزرگ خویش از جامعه زنان می نگریست و از خرد بزرگ و درایت نیکو و مدیریت تحسین برانگیز او بهره می گرفت (ر.ک: لغت نامه دهخدا،ج 21، ص 300؛ عمده ابن بطریق، ص 204؛ فروغ آسمانی حجاز، ص 62).

و حضرت زینب علیهاالسلام نیز به این وصف و لقب در صحرای کربلا، در کنار اجساد شهدا، اشاره کرد آنجا که فریاد برآورد «الی اللّه المشتکی و الی محمّدٍ المصطفی...و الی خدیجة الکبری؛ به سوی خدا و نزد پیامبر خدا محمد(ص) و خدیجه کبری شکایت می برم (در رواق چشم های اشکبار، علی کرمی فریدنی.و فروغ آسمان حجاز، ص 64).

5 ـ غرّاء(بلند جایگاه)

در دعای ندبه آن بانو با عنوان غراء که به مفهوم بلند جایگاه و پرفراز و پر معنویت آمده یاد شده آنجا که می خوانیم: «این ابن النّبیّ المصطفی و ابن علیّ المرتضی و ابن خدیجة الغرّاء و ابن فاطمة الکبری؛کجا است پسر نبی برگزیده و پسر علی مرتضی و خدیجه غراء و بلند جایگاه و پسر فاطمه کبری».

در جملات فوق علاوه بر بلند مرتبگی(الشّامخ خطبها) آن بانو به چند صفت قابل تمجید آن بانو نیز اشاره شده است: 1ـ کریم و بزرگوار 2ـ سخاوتمند و بخشش گر 3ـ عفت و پاکدامنی 4ـ معروفه و شناخت شده در بین مردم و جامعه.

6ـ زکیّه

در مفردات راغب درباره زکیّه می خوانیم: «اصل الزکاة النموّ الحاصل من برکة اللّه؛ اصل زکات به معنای بالندگی است که از برکت خداوند بدست می آید» (مفردات راغب، ص 213).

حضرت خدیجه نیز به تناسب پاکیزگی و رشد و بالندگی و آراستگی به ویژگی های اخلاقی و کارهای شایسته، به لقب «زکیّه» خوانده شده است.

در زیارت نامه پیامبر اکرم(ص) می خوانیم: «السّلام علی ازواجک الطّاهرات خصوصاً...الزّکیة خدیجة الکبری؛ سلام بر همسران پاکت خصوصاً بانوی پاک سرشت خدیجه کبری باد» (بحار، ج 100، ص 189).

7ـ راضیّه، مرضیّه

راضیه کسی است که از تدبیر و تقدیر حکیمانه خدا خشنود و راضی باشد، و مرضیّه به نفسی گفته می شود که مورد پسند الهی باشد و خداوند از رفتار و گفتار او اعلام رضایت کند. راغب می گوید: در قرآن کریم می خوانیم: «یا ایّتها النّفس المطمئنة ارجعی الی ربّک راضیّةً مرضیة؛ ای روح آرام یافته! به سوی پروردگارت بازگرد در حالی که هم تو از او خشنودی و هم او از تو خشنود است» (والفجر، آیه 28 ـ 27).

در واقع این دو واژه بیانگر برترین و عظیم ترین مقامات روح ونفس انسانی است که می تواند به آن دست یابد، نتیجه راضیّه و مرضیّه بودن آن است که روح به مرحله مطمئنه صعود کند لذا در روایات بر امام حسین(ع) تطبیق شده است. حضرت صادق(ع) فرمود: «سوره فجر را در هر نماز واجب و مستحب بخوانید که سوره حسین بن علی(ع) است...»(مجمع البیان، طبرسی، بیروت، دارالمعرفه، ج 10، ص 481).

در زیارتنامه پیامبر اکرم(ص) این دو لقب با عظمت به خدیجه کبری داده شده است:

«السّلام علی ازواجک الطّاهرات الخیرات...خصوصاً الصدیّقة...الرّاضیة المرضیّة خدیجة الکبری امّ المؤمنین؛ سلام بر همسران پاک و نیکو کردارت، خصوصاً بانوی صدیقه و خشنود از خدا و مورد پسند الهی، خدیجه کبری مادر مؤمنان» (بحار، ج 97، ص 188).

آری حضرت خدیجه کبری به گونه ای زندگی کرد و در راه اسلام فداکاری نمود که مورد رضایت الهی قرار گرفت و «مرضیّه» لقب یافت و آن چنان در مقابل تقدیرات الهی (از محاصره اقتصادی گرفته تا تنهایی و رنج ها و بیماریها و دادن ثروتها و...) تسلیم و راضی بود که به لقب «راضیه» ارتقاع درجه یافت.

در ضمن جملات زیارت نامه پیش گفته به شش لقب، از لقب‌های پر افتخار آن بانو اشاره شده است:

1ـ «صدیقه» یا گواهی کننده و تصدیق کننده حق، با رفتار و کردار شایسته خویش.

2ـ «طاهره» یا پاک سرشت و پاک روش.

3ـ «زکیّه» یعنی پاک و بالنده از نظر جسم و روح.

4ـ «راضیه» یعنی خشنود از تقدیرات الهی.

5 ـ «مرضیه» یعنی انسانی که خداوند از رفتار و کردار او خشنود است.

6ـ «خدیجه کبری» که به معنای بانوی ارجمند و بلند مرتبه است.

مطالب مرتبط :

اشتراک گذاری:

نظرات

نظری هنوز ارسال نشده است

ارسال نظر

ارتباط با جامعة الزهرا(س)

  • نشانی: قم، سالاریه، بلوار بوعلی
  • مرکز تلفن: ۳۲۱۱۲۰۰۰
  • دورنگار: ۳۲۹۲۵۱۱۰
  • صندوق پستی: ۳۷۱۸۵۳۴۹۳
  • کد پستی: ۳۷۱۶۹۱۶۶۴۵